Waarom een RI&E alleen niet genoeg is

Je hebt alle risico’s in kaart gebracht, van werkdruk tot gevaarlijke stoffen, van risicovolle machines tot agressie op de werkvloer. Deze inventarisatie geeft je een helder beeld van waar de knelpunten zitten. Maar zonder een doordacht Plan van Aanpak blijft het een document in de la.

Het Plan van Aanpak is jouw routekaart naar een veiligere organisatie. Het zorgt ervoor dat je niet alleen weet welke risico’s er zijn, maar ook precies weet hoe, wanneer en door wie deze aangepakt worden.

Van risico naar actie: de belangrijkste stappen

Prioriteren op basis van ernst en urgentie

Niet alle risico’s verdienen dezelfde aandacht. Begin met de risico’s die de grootste impact hebben op de veiligheid en gezondheid van je medewerkers. Een defecte nooduitgang vraagt bijvoorbeeld meer urgentie dan een verouderde instructie aan de muur.

Concrete maatregelen formuleren

Vage plannen leiden tot vage resultaten. In plaats van “werkdruk aanpakken” formuleer je: “Invoering van een nieuw planningssysteem om pieken in de werkdruk te voorkomen, met een proefperiode van drie maanden.”

Verantwoordelijkheden toewijzen

Elk risico krijgt een eigenaar. Deze persoon is verantwoordelijk voor de uitvoering van de maatregel en rapporteert over de voortgang. Zonder duidelijke verantwoordelijkheden blijven plannen liggen.

Praktijkvoorbeelden uit verschillende sectoren

Productieomgeving: machines en ergonomie

Stel je voor dat een metaalverwerkend bedrijf tijdens de RI&E constateert dat operators bij het beladen van CNC-machines en persen diep moeten bukken, boven schouderhoogte reiken en werkstukken van 12–18 kilo handmatig tillen. Het Plan van Aanpak zou dan kunnen bevatten: plaatsing van heftafels/rolbanen en een vacuümheffer en verplaatsing van het bedienpaneel naar ellebooghoogte (binnen acht weken), overstappen van vloerpaletten naar verrijdbare karren met opslag op heuphoogte (binnen vier weken), en een machine-specifieke ergonomietoolbox met herbeoordeling na drie maanden

Zorginstelling: psychosociale arbeidsbelasting

Denk bijvoorbeeld aan een verpleeghuis waar hoge werkdruk en emotionele belasting bij het verplegend personeel wordt geconstateerd. Concrete maatregelen zouden zijn: administratielast terugbrengen met vaste sjablonen, invoering van maandelijkse teamoverleggen voor emotionele ondersteuning, en een buddy-systeem voor nieuwe medewerkers.

Kantooromgeving: brandveiligheid en evacuatie

Je kunt hierbij denken aan een administratief bedrijf waar onduidelijke evacuatieprocedures en onvoldoende getrainde BHV’ers worden aangetroffen. Het Plan van Aanpak bevat dan: nieuwe evacuatieprocedures opstellen binnen vier weken, alle BHV’ers aanmelden voor een Herhalingscursus binnen zes weken, en jaarlijkse ontruimingsoefeningen organiseren.

Timing en deadlines: realistische planning maken

Een goed Plan van Aanpak werkt met concrete deadlines, maar houdt rekening met de praktijk. Sommige maatregelen kun je snel implementeren, zoals het ophangen van nieuwe veiligheidsinstructies. Andere vragen meer tijd, zoals het aanpassen van een werkproces of het trainen van medewerkers.

Werk met verschillende tijdshorizons: acute maatregelen binnen een maand, structurele verbeteringen binnen drie tot zes maanden, en strategische veranderingen binnen een jaar. Dit zorgt voor zichtbare resultaten op korte termijn en duurzame verbetering op lange termijn.

De rol van je BHV-organisatie in het Plan van Aanpak

Je BHV’ers spelen een cruciale rol bij het implementeren van veiligheidsmaatregelen. Zij zijn degenen die dagelijks op de werkvloer aanwezig zijn en knelpunten het eerst signaleren. Zorg ervoor dat je BHV-organisatie goed getraind is en up-to-date blijft met de NIBHV gecertificeerde BHV-herhalingscursus.

Tijdens de implementatie van het Plan van Aanpak kunnen nieuwe trainingsbehoeften naar voren komen. Misschien blijkt dat je Hoofd BHV meer kennis nodig heeft over het omgaan met gevaarlijke stoffen, of dat je team baat heeft bij een of dat je team baat heeft bij een preventiemedewerker in het team.

Monitoring en bijstellen: het Plan van Aanpak leeft

Een Plan van Aanpak is geen statisch document. Controleer regelmatig of de maatregelen het gewenste effect hebben. Zijn de ongevallencijfers gedaald? Ervaren medewerkers minder werkdruk? Zijn de nieuwe procedures duidelijk?

Plan tweemaandelijks een evaluatiemoment in. Bespreek de voortgang met de verantwoordelijke personen en stel waar nodig bij. Nieuwe risico’s kunnen ontstaan, omstandigheden kunnen veranderen, en sommige maatregelen blijken in de praktijk anders uit te pakken dan verwacht.

Van plan naar permanente veiligheidscultuur

Het uiteindelijke doel is een organisatie waar veiligheid en gezondheid vanzelfsprekend zijn. Het Plan van Aanpak is daarvan de basis, maar de echte winst zit in het creëren van een cultuur waarin medewerkers zich verantwoordelijk voelen voor hun eigen veiligheid en die van hun collega’s.

Betrek je medewerkers bij de uitvoering van het plan. Organiseer toolboxmeetings waarin je de voortgang bespreekt. Vier successen en leer van tegenslagen. Zo wordt veiligheid onderdeel van de bedrijfscultuur in plaats van een verplicht nummer.

Samen bouwen aan een veiligere werkplek

Het traject van RI&E naar Plan van Aanpak vraagt expertise, tijd en doorzettingsvermogen. SBN helpt je graag bij het opstellen van een effectief Plan van Aanpak dat aansluit bij jouw specifieke situatie. Onze adviseurs zorgen ervoor dat je niet alleen voldoet aan de wettelijke eisen, maar ook daadwerkelijk een veiligere werkplek creëert.

Wil je weten hoe wij jouw organisatie kunnen ondersteunen bij het vertalen van risico’s naar concrete acties? Neem contact met ons op en we bespreken samen de mogelijkheden voor jouw bedrijf.